Η αλήθεια της πραγματικότητας και η πραγματικότητα της αλήθειας.

Χωρίς την αλήθεια η πραγματικότητα δε θα είχε ζωή. Η αλήθεια είναι η μη λήθη της πραγματικότητας.

Η αμισεία ως μη αναστρέψιμη αγάπη

Το νοητικό σχήμα της αμισείας θα προσεγγιστεί μέσα από αυτό της αλήθειας.
Η αλήθεια είναι η μη λήθη, εφ' όσον είναι παράγωγο του στερητικού ''α'' και της ''λήθης'', εξ ορισμού.

"Saturn"

You taught me the courage of stars before you left.

How light carries on endlessly, even after death.

With shortness of breath, you explained the infinite.

How rare and beautiful it is to even exist.

Η μελαγχολία της ευφυΐας

Πριν από 2.500 χρόνια ο Αριστοτέλης υποστήριξε πως «δεν υπάρχει καμία μεγάλη ιδιοφυΐα χωρίς κάποια δόση παράνοιας». Σήμερα ο ισχυρισμός του αποδεικνύεται επιστημονικά καθώς πολυάριθμες μελέτες αποδεικνύουν πως η ευφυΐα σχετίζεται με την μελαγχολία.

Αν δεν αγαπάς την ανθρωπότητα

Αν δεν αγαπάς
την Ανθρωπότητα
πως να αγαπήσεις
τον άνθρωπο;

Κανένας δε μπορεί

Κανένας δε μπορεί

να πληρώσει

το κενό του

Το αδιέξοδο της επιστήμης

Είναι φυσικό να θυμηθούμε πως οι διανοητές που ξεκίνησαν τη διαμόρφωση της σημερινής επιστήμης, δεν άρχισαν από μηδενική αφετηρία. Ασφαλώς δεν ήταν δυνατόν να δανειστούν πολλά από τους προηγούμενους αιώνες της εποχής μας, ωστόσο πέτυχαν πράγματι την αναβίωση και τη συνέχιση της επιστήμης και φιλοσοφίας της Αρχαιότητας.

Το πρέπει δεν είναι πρέπον

Υπάρχει μια θεμελιώδης διαφορά ανάμεσα στις δύο αυτές έννοιες, το πρέπει και το πρέπον. Το πρώτο είναι στο πλαίσιο του αναγκαστικού, ενώ το δεύτερο είναι στου αναγκαίου.

Η ταπεινοφροσύνη

Η ταπεινοφροσύνη

δεν είναι ταπείνωση

Λαός αξιοπρέπειας

Η αξιοπρέπεια δεν είναι ένας οικονομικός παράγοντας, δεν μετριέται με δείκτες. Και η μούτζα μας στην κατοχή χρησιμοποιούσε όλα τα δάκτυλα του χεριού. Πολλές φορές τα πράγματα ήταν δύσκολα για το λαό μας, αλλά ποτέ δεν χάσαμε την αξιοπρέπειά μας.

Ο εθνικισμός ως συλλογικός εγωισμός

Ο εθνικισμός σε συλλογικό επίπεδο μπορεί να παρομοιασθεί ως ο εγωισμός σε μαζική κλίμακα, καθώς προδιαγράφει όλες εκείνες τις ιδιότητες που χαρακτηρίζει κάποιο άτομο ως εγωιστή, απλά ανάγεται σε εθνικό επίπεδο.

Επικίνδυνος για την κοινωνία είναι αυτός που έχει όραμα

Όταν δεν δίνουμε αξία σε αυτό που κάνουμε, είναι δύσκολο να έχει ουσία η ζωή μας. Επειδή δεν έχει ουσία η ζωή μας, ξαφνικά λέμε θα μπορούσαμε να αλλάξουμε ζωή. Αρχίζουμε λοιπόν τα όνειρα.

Η συμβολή της αστρονομίας στην εξέλιξη του ανθρώπου

Το νοητικό σχήμα που δημιουργεί το παράδοξο της αστρονομίας, είναι η απόσταση. Ενώ η αστρονομία μάς διδάσκει ότι όλα βρίσκονται μακριά, οι επιπτώσεις αυτής της πραγματικότητας αγγίζουν ό,τι έχουμε πιο κοντά μας, δηλαδή τον εγκέφαλο.

«Η επαναστατικότητα της σκέψης του Einstein»

∆ιάλεξη του Καθηγητή Νίκου Λυγερού

«Η επαναστατικότητα της σκέψης του Einstein»

ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑ∆ΟΣ - ΤΜΗΜΑ ΘΡΑΚΗΣ

Κοµοτηνή 25-05-2009

Θα αναλύσουµε την επαναστατικότητα της σκέψης του Einstein. ∆εν λέω ευχαριστώ που µε καλέσατε, µα ευχαριστώ, που δίνετε σηµασία σε µια προσωπικότητα όπως είναι ο Einstein, για τον οποίο απλώς θα κάνω αναφορές για να µην τον ξεχάσουµε. 

Η επαναστατικότητα του Einstein όσον αφορά στη σκέψη δεν είναι προσεγγίσιµη εύκολα, άρα θα θέσω ένα πλαίσιο. Είµαστε στο πλαίσιο της θεωρίας των επαναστάσεων στον επιστηµονικό χώρο, η θεωρία του Thomas Kuhn. Και θα χρησιµοποιήσουµε το κριτήριο του Popper, για τη διαψευσιµότητα, όσον αφορά αυτόν τον άνθρωπο. Μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο θα αναλύσουµε τη σκέψη του. Θα έχουµε µερικές αναφορές καθαρά στη Φυσική. Αλλά η ιδέα είναι, πώς αντιµετώπιζε ένα πρόβληµα Φυσικής, γιατί εδώ είναι Τεχνικό Επιµελητήριο και οι µηχανικοί έχουν να αντιµετωπίσουν προβλήµατα Φυσικής. Ή έχουν να εξηγήσουν στην κοινωνία µερικά προβλήµατα, τα οποία δεν κατέχει και πρέπει, ως ειδήµονες, να θέσουν έναν προβληµατισµό για να πουν, εάν ένα έργο µπορεί να γίνει ή όχι. Εδώ το θέµα µας είναι λίγο πιο δύσκολο γιατί το έργο είναι αφαιρετικό, δηλαδή δεν είναι κάτι που το βλέπουµε αµέσως.

Ο Θεός είναι η σκέψη της ανθρωπότητας

Ο Θεός είναι η σκέψη της ανθρωπότητας. Δηλαδή, είναι όπως τα κύτταρα. Όταν έχεις μόνο τα κύτταρα, ένα σύνολο κυττάρων, δεν κάνουν τίποτα. Όταν έρχονται σε σχέση το ένα με το άλλο και προχωρούν να κάνουν κάτι μαζί, δημιουργούν έναν εγκέφαλο. Αυτός ο εγκέφαλος μετά, δημιουργεί μια σκέψη. Η σκέψη δεν έχει καμία σημασία για το κάθε κύτταρο. Όμως η σκέψη υπάρχει.

Νίκος Λυγερός

(απόσπασμα από μια συνέντευξη)

Το ιερό του όλου

Δεν υπάρχει ψηφίδα που να είναι ιερή από μόνη της. Κι όσες κι αν να βάλεις, αν δεν έχουν κάποια δομή αν δεν σηκώνουν με την ύπαρξή τους κάποια εικόνα, δεν αλλάζει απολύτως τίποτα.

Ο «αιώνιος γυρισμός» του Νίτσε και το «θεώρημα επανάληψης» του Πουανκαρέ

Φρήντριχ Νίτσε 1844 – 1900

Γράφει ο Νίκος Καζαντζάκης στην «Αναφορά στον Γκρέκο», συνεπαρμένος από την φιλοσοφία του Γερμανού φιλοσόφου Φρήντριχ Νίτσε:

«….o χρόνος, συλλογίστηκες είναι απεριόριστος˙ η ύλη είναι περιορισμένη˙ αναγκαστικά λοιπόν θα ’ρθει πάλι στιγμή που όλοι ετούτοι οι συνδυασμοί της ύλης θα ξαναγεννηθούν οι ίδιοι, οι απαράλλαχτοι. Ύστερα από χιλιάδες αιώνες ένας άνθρωπος σαν και μένα, εγώ ο ίδιος, θα σταθώ πάλι στο βράχο τούτον τον ίδιο και θα ξανάβρω την ίδια ιδέα. Κι όχι μονάχα μια φορά, αναρίθμητες φορές˙ καμιά λοιπόν ελπίδα το μελλούμενο να ’ναι καλύτερο, καμιά σωτηρία˙ πάντα οι ίδιοι, απαράλλαχτοι, θα στριφογυρίζουμε στον τροχό του χρόνου. Και τα πιο εφήμερα καταντούν έτσι αιώνια, κι η πιο ασήμαντη πράξη παίρνει ανυπολόγιστη πια σημασία…..»

Μαθηματικά του Χάους

Το ντοκιμαντέρ του BBC έτος παραγωγής (2008) εξετάζει κατά πόσο οι εξελίξεις στα μαθηματικά στη διάρκεια του τελευταίου αιώνα έχουν αλλάξει τις αντιλήψεις μας γύρω από τις θεμελιώδεις αρχές του κόσμου στον οποίο ζούμε.
Καθώς είμαστε στα πρόθυρα τόσο οικονομικών όσο και κλιματικών ανατροπών, το ντοκιμαντέρ εξετάζει μέσω της μαθηματικής επιστήμης την απροθυμία μας να αντιμετωπίσουμε τις ανατροπές αυτές μέχρι τώρα και θέτει το ερώτημα εάν ακόμα και τώρα, προτιμούμε να εθελοτυφλούμε παρά να αντιμετωπίσουμε σκληρές αλήθειες.

Αχιλλέας και Πενθεσίλεια

Τραγωδία σε μία πράξη

Ν. Λυγερός

(Μετάφραση από τα γαλλικά: Σάνη Καπράγκου)

Σκηνή Ι: Αχιλλέας, Αίας

Ο Αχιλλέας, γονατιστός στο χώμα, μπροστά στο μνημείο του Πατρόκλου. Είναι μόνος με τον φίλο του. Σιωπή.Ο Αίας μπαίνει στη σκηνή και πλησιάζει με βήμα αργό στον Αχιλλέα. Γέρνει αργά πάνω του και του λέει κάτι στο αυτί.

Η έννοια και η ουσία της μεταχαράς

 ''Είμαστε υπεύθυνοι για εκείνους που έχουμε εξημερώσει''
Antoine de Saint-Exupery

Ο άνθρωπος διαχρονικά έχει την επιθυμία να καταφέρει να εκφράσει όλο και πιο καλά όσα σκέφτεται και αισθάνεται. Η έκφραση μας επιτυγχάνεται μέσω της γλώσσας, επομένως όλες μας οι σκέψεις και τα συναισθήματα κωδικοποιούνται μέσα στις λέξεις, ως έννοιες και ορισμοί.

Η τόλμη της σκέψης και η σκέψη της τόλμης

Ενώ η ζωή είναι ένα δυναμικό πλαίσιο, ο άνθρωπος ρέπει στη στατικότητα και την αδράνεια, καθώς απαιτούν την ελάχιστη ενέργεια, ως μια ευσταθής ισορροπία.

Όταν σ' αγαπά η αγάπη

Όταν σ’ αγαπά η αγάπη

και δεν το ξέρεις

μπορεί να νιώθεις μόνη

όμως ο μικρός πρίγκιπας

θα είναι πάντα εδώ

γιατί είσαι μοναδική

στον πλανήτη του

ακόμα και αν είδε

αμέτρητες στη γη.

Ν. Λυγερός

πηγή

Ποιος είσαι;

Εάν σου αφαιρέσουν το όνομα και κάθε άλλη κοινωνική και θεσμική ετικέτα που κουβαλάς,  και σε ρωτήσουν ποιος είσαι, τι θα απαντήσεις; Πως θα προσδιορίσεις τον εαυτό σου και πως θα καταφέρεις να πείσεις τον συνομιλητή σου ότι είσαι κάποιος συγκεκριμένος και όχι απλά ένα κομμάτι της κοινωνικής μάζας;

Τι είναι αυτό που μετατρέπει την πληροφορία σε γνώση;

Τι είναι αυτό που μετατρέπει την πληροφορία σε γνώση;
Η διαχείριση της πληροφορίας ή ενός συνόλου πληροφοριών, μέσω της κατανόησης, είναι ικανή να προκαλέσει αυτή την αλλαγή φάσης, και να μετατρέψει την πληροφορία σε γνώση.

Ανθρώπινη συνέντευξη στον Αντώνη Ντινιακό

Αντώνης Ντινιακός: Θεωρείστε ένας από τους εξυπνότερους Έλληνες –αν όχι ο εξυπνότερος. Πως σας αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι; Με επιφύλαξη, δέος, φόβο; Και πόσο εύκολο είναι το διαχειριστείτε;


Νίκος Λυγερός: Οι άνθρωποι καθώς ανήκουν στην Ανθρωπότητα κι όχι μόνο στην κοινωνία, όπως τα άτομα, δεν με αντιμετωπίζουν, διότι δεν υπάρχει ουσιαστική αντιπαράθεση, αλλά συνεργάζονται μαζί μου με στόχο να γίνουμε όλοι μας μέσω αυτής της διαδικασίας συνάνθρωποι, διότι παράγουμε ένα έργο το οποίο θα ήταν αδιανόητο για τον καθένα μας, αν ήμασταν μόνοι. Όταν οι άνθρωποι αντιλαμβάνονται την έννοια της κενότητας, ξεφεύγουν από το κενό της κοινωνίας. Διότι συνειδητοποιούν ότι η μη πληρότητα δεν είναι εμπόδιο για την τελειότητα. Είναι αυτό που ονομάζουμε η ελευθερία του Gödel και η μεθοδολογία του Feyerabend.

Για να υπερβείς κάτι

Για να υπερβείς κάτι πρέπει να το γνωρίσεις. Εάν δε γνωρίσεις τι είναι αυτό που καλείσαι να ξεπεράσεις, τότε δεν θα τα καταφέρεις.

Μοιρασμένη μοναξιά

Μοιρασμένη μοναξιά

είναι ο δεσμός

της ιστορίας μας

έτσι ακόμα 

κι αν είσαι μόνη

μέσα στον κόσμο

σκέψου αυτούς

που πηγαίνουν

με το πλήθος

της αδιαφορίας

γιατί τα άτομα

έχουν ξεχάσει

ότι υπάρχουν

ενώ η σκέψη μου

έχει συνεχώς

στο μυαλό

κάθε κίνηση

που έκανες

κι έγινε

πράξη

λες κι είναι

η συνέχεια

του κοινού μας

κατορθώματος.

Ν. Λυγερός

Στρατηγικά νοητικά σχήματα ζωής

Ενώ ο καθένας λέει ότι παλεύει για τη μάχη της ζωής και οι περισσότεροι λένε στην τελική δεν παλεύεται, στην πραγματικότητα βλέπουμε ότι σχεδόν κανένας δεν είναι σωστά προετοιμασμένος. Έτσι αυτοσχεδιάζει χωρίς μεθοδολογία και σπαταλά μια απίστευτη ποσότητα χρόνου για να παράγει ελάχιστα, που δύσκολα ανήκουν στο έργο.

Εάν σας έλεγε κάποιος

Εάν σας έλεγε κάποιος ότι σε ολόκληρη τη ζωή σας, έχετε δικαίωμα να διαβάσετε μόνο 100 βιβλία, πως θα αντιδρούσατε;

Χρονοαντιληπτική και Υψηλή Νοημοσύνη

Έχουμε συνηθίσει να ακούμε για τη χωροαντιληπτική της νοημοσύνης ως ικανότητα να διαχειρίζεται εγκέφαλός μας τις τρεις διαστάσεις του χώρου και να αναγνωρίζει με ευκολία τρισδιάστατα αντικείμενα, μάλιστα υπάρχουν και τεστ που μας επιτρέπουν να αξιολογήσουμε τις δυνατότητές μας σε αυτό το πλαίσιο.

Συνέντευξη του Καθηγητή Νίκου Λυγερού στο περιοδικό Κ της Κυριακάτικης εφημερίδας Η καθημερινή 24/01/2010

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Νίκος Λυγερός

"Ο Έλληνας μαθηματικός, με δείκτη ευφυΐας 189, από τους υψηλότερους στον κόσμο, μας ξεναγεί στον διαυγή λαβύρινθο της σκέψης του."
ΤΗΣ ΜΑΡΙΝΑΣ ΛΟΓΟΘΕΤΗ/ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΣΕΜΙΝΑ ΣΑΡΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΝΙΚΟΣ ΠΗΛΟΣ

Ακόμα κι αν δεν είμαστε κοντά

Ακόμα κι αν δεν είμαστε κοντά 

μπορούμε να είμαστε μαζί

Ο άνθρωπος γίνεται άνθρωπος μόνο όταν είναι συνάνθρωπος

Οι ανθρώπινες σχέσεις είναι δύσκολες, ενώ οι επαφές είναι εύκολες. Σε αυτό το πλαίσιο, λοιπόν, γεννιέται η έννοια του συνανθρώπου.

Λογικό, ορθολογικό και φυσιολογικό

Σε κοινωνικό πλαίσιο αναφερόμαστε συχνά στην έννοια της κοινής λογικής, για να εκφράσουμε την άποψη της πλειοψηφίας. Επί του πρακτέου, όμως, η κοινή λογική δεν έχει καμιά σχέση με τη λογική.

Η βαρύτητα της αγάπης

Το νοητικό σχήμα της αγάπης

μπορεί να παρασταθεί 

ως ένα διπλό αστρικό σύστημα

όπου τα σώματα είναι μαζί 

χωρίς να είναι

απαραίτητα κοντά

και περιφέρονται 

γύρω από ένα 

κοινό βαρυτικό κέντρο

διότι σημασία 

δεν έχει πια ο εαυτός 

αλλά η σχέση 

που γίνεται δεσμός 

μέσω του χρόνου

και της 

βαρύτητας της αγάπης

Η τελεολογία της ύπαρξης είναι η συνύπαρξη

Τι είναι σημαντικότερο, η ύπαρξη ή η συνύπαρξη; Χωρίς την ύπαρξη δεν ορίζεται συνύπαρξη, αλλά εξετάζοντας ποιο είναι το σημαντικότερο, δεν έχει πολλή σημασία αυτό.

Μ' Άχρονες επαφές

Μ’ Άχρονες επαφές
έχει γεμίσει
η κοινωνία της λήθης