Το νοητικό σχήμα που δημιουργεί το παράδοξο της αστρονομίας, είναι η απόσταση. Ενώ η αστρονομία μάς διδάσκει ότι όλα βρίσκονται μακριά, οι επιπτώσεις αυτής της πραγματικότητας αγγίζουν ό,τι έχουμε πιο κοντά μας, δηλαδή τον εγκέφαλο.
Σε κάθε στάδιο της εξέλιξής του, ο άνθρωπος είχε ως σημείο αναφοράς την αστρονομία, η οποία αποτελούσε και αποτελεί τον φάρο της γνώσης του. Διότι πολλές ανακαλύψεις του ανθρώπου προέρχονται στην ουσία από τις γνώσεις που απέκτησε στον τομέα της αστρονομίας. Επιπλέον, το βάρος της αστρονομίας φαίνεται και από τη θέση της στη μυθολογία του ανθρώπου εφόσον κάθε πολιτισμός θέλει μέσω της κοσμογονίας του να έχει πρόσβαση στην αρχή. Γνωρίζουμε τώρα ότι η αστρονομία δεν εμπεριέχει μόνο την αρχή αλλά και το τέλος. Με άλλα λόγια, εντάσσει όλη μας την πραγματικότητα μέσα στο πλαίσιό της. Συνεπώς μελετώντας την αστρονομία, ο άνθρωπος αγγίζει και τα όριά του. Είναι λοιπόν λογικό να της δίνει διαχρονικά μια ιδιαίτερη αξία. Ακόμα και η ενοποίηση των δυνάμεων δίνει μεγαλύτερη βαρύτητα στην αστρονομία διότι ενσωματώνει de facto και τις πιο δύσκολες έννοιες της φυσικής των υψηλών ενεργειών. Η απόσταση και πάλι παίζει τον ουσιαστικό ρόλο. Διότι για να αγγίξουμε την απόσταση και το παρελθόν πρέπει ν’ ανεβάσουμε το επίπεδο των ενεργειών και τον αριθμό των διαστάσεων. Για να κατανοήσουμε τι είμαστε, πρέπει να επινοήσουμε ό,τι δεν αντιλαμβανόμαστε άμεσα. Κατά συνέπεια, η αστρονομία είναι το ιδανικότερο εργαλείο του εγκεφάλου μας για να ερευνήσουμε το άγνωστο. Όλη η ζωή μας είναι ένα τίποτα σε σχέση με τα αστρονομικά δεδομένα. Όμως το έργο μας έχει την ικανότητα μέσω της αφαιρετικότητάς του να δημιουργήσει τα απαραίτητα νοητικά σχήματα της βάσης της αστρονομίας. Δίχως να καταφύγουμε ακόμα και στην ετυμολογία του ανθρώπου, η αστρονομία παρουσιάζεται ως μια μαιευτική οντότητα που λειτουργεί με τα χαρακτηριστικά του μέντορα. Μας αναγκάζει συστηματικά να βρισκόμαστε εκτός πλαισίου έτσι ώστε με την ιδιότητα του παρατηρητή να μπορούμε να εξετάζουμε και να ερευνούμε αντικειμενικά τη δομή της πραγματικότητας. Είναι και πάλι η απόσταση που μας εξασφαλίζει τη μη άμεση πρόσβαση στη γνώση, που μας καθοδηγεί καθοριστικά στη λύση αφαιρετικών προβλημάτων που έχουν τη δυνατότητα να υλοποιούν και πρακτικές προεκτάσεις. Φιλοσοφικά, είναι η έρευνα εξ αποστάσεως που μας επιτρέπει να εισχωρήσουμε πιο βαθιά και στην αντικειμενικότητα των πραγμάτων και συνεπώς στην επιστήμη, μα και στην οντολογία της τελεολογίας μας. Η αστρονομία δεν είναι ένα δόγμα για την ανθρώπινη σκέψη. Είναι μια ανοιχτή δομή που προσφέρει στον άνθρωπο πολλαπλές δυνατότητες για τη γνωστική του ανάπτυξη. Διότι μέσω της γνώσης και της ανακάλυψης νέων δομών και οντοτήτων, η αστρονομία δεν επιτρέπει στον άνθρωπο να παραμείνει αδρανής, ούτε καν ουδέτερος. Πρέπει να λειτουργήσει απαραίτητα με έναν προμηθειακό τρόπο για να μπορέσει να ανταπεξέλθει στις γνώσεις και στα προβλήματα που δημιουργεί η ανοιχτή δομή της αστρονομίας.
Νίκος Λυγερός
http://www.lygeros.org/
http://www.lygeros.org/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου