Δευτέρα 29 Μαΐου 2017

Οι τάσεις (απο)φυγής


Οι τάσεις φυγής είναι ένα κοινωνικό φαινόμενο που εκδηλώνεται ποικιλοτρόπως. Οι περισσότεροι εστιάζουν στη φυγή και ελάχιστοι δίνουνε σημασία στην τάση, ενώ το πρώτο είναι συνήθως η συνέπεια και το δεύτερο η αιτία.
Κοιτάζουμε αυτό που δρα, στην προκειμένη ο άνθρωπος που φεύγει, και δεν βλέπουμε αυτό που υπάρχει, τις τάσεις.
Μέσα στα πλαίσια της Φυσικής η τάση εμφανίζεται είτε ως δύναμη, είτε ως δυναμικό το οποίο είναι πηγή δύναμης, συνεπώς μπορούμε να αναφερόμαστε σε αυτήν ως μια δύναμη και στις δύο περιπτώσεις.
Η τάση πρακτικά είναι πίεση με κατεύθυνση από μέσα προς τα έξω. Για παράδειγμα, σε έναν αστέρα που βρίσκεται σε υδροστατική ισορροπία η πίεση της ακτινοβολίας που παράγεται στο κέντρο του εξουδετερώνει την πίεση που ασκεί η βαρυτική δύναμη που τείνει να τον συμπιέσει, συνεπώς η πρώτη έχει φορά προς τα έξω, τείνοντας να διογκώσει τον αστέρα.
Μέσα σε ένα κλειστό ηλεκτρικό κύκλωμα η τάση είναι αυτή που κάνει το ηλεκτρικό ρεύμα να ρέει μέσα στο κύκλωμα, οπότε εδώ δεν δρα ως δύναμη, αλλά ως δυναμικό που παράγει τη δύναμη που ωθεί τα φορτία, συνεπώς και εδώ υπάρχει ως μια δύναμη ωθητική. Στην περίπτωση αυτή όμως, έχουμε δύο ακόμα θεμελιώδεις έννοιες που καθορίζουν την όλη συμπεριφορά του κυκλώματος, την ένταση και την αντίσταση.
Έχουμε λοιπόν, την τάση ως δύναμη που πιέζει προς τα έξω ''αντιδρώντας'' σε κάποια δύναμη που πιέζει από έξω, και ως κάτι που παράγει ώθηση.
Ως κοινωνικό φαινόμενο τώρα, οι τάσεις φυγής δρουν παρεμφερώς. Επί το πλείστον είναι αντίδραση σε κάποια μορφή πίεσης και ενίοτε δρουν και ωθητικά, ωθώντας στη φυγή.
Εν γένει, η φυγή καθ' εαυτή δεν είναι κάτι θετικό ή αρνητικό. Εάν μιλάμε για κινδύνους, η φυγή είναι κάτι πολύ υγιές και φυσιολογικό και ενίοτε και ζωτικό για την επιβίωση μας. Η αρνητική διάσταση της φυγής έγκειται στο γεγονός ότι πολλές φορές συμβαίνει για τους λάθος λόγους, κι αυτό μπορεί να έχει διάφορα αίτια, όπως κακή εκτίμηση της κατάστασης, μη αποδοχή αυτής, αδυναμία αντίληψης ευρύτερων παραμέτρων που συνιστούν την κατάσταση ή αδυναμία εντοπισμού του προβλήματος στη σωστή του μορφή
Όμως, αυτό που κοινωνικά αποκαλούμε τάσεις φυγής, είναι ουσιαστικά τάσεις αποφυγής. Η φυγή στην κατάλληλη μορφή και χρονική στιγμή, αποτελεί μια επιτυχή αντιμετώπιση του προβλήματος και επομένως λύση. Στην περίπτωση της αποφυγής δεν υπάρχει μέτωπο με το πρόβλημα, παρά μόνο υποχώρηση, κάτι που δίνει χώρο στο πρόβλημα να διογκωθεί.
Ένα θεμελιώδες ερώτημα είναι το εξής: Τι μπορεί να προκαλεί τόση πίεση ώστε να θέλουμε να φύγουμε; Υπάρχουν οι άμεσα ανιχνεύσιμες πηγές πίεσης, όπως είναι η δουλειά μας, (γενικότερα οι υποχρεώσεις), προστριβές στις διαπροσωπικές μας σχέσεις, ανασφάλειες, και άλλοι παράγοντες από το καθημερινό μας περιβάλλον.
Υπάρχουν όμως ορισμένες πηγές που δεν είναι εμφανείς και η οικειότητα και τα συναισθήματα δυσκολεύουν ακόμα περισσότερο στον εντοπισμό τους. Συνήθως συμβαίνει με πρόσωπα του εγγύτερου συναισθηματικού μας κύκλου.
Επειδή υπάρχει διαφορά μεταξύ της φυγής και της αποφυγής, δυσκολευόμαστε να κατανοήσουμε και να εντοπίσουμε το πρόβλημα, διότι ενώ αναζητούμε το πρώτο έχουμε να κάνουμε με το δεύτερο.
Το πρώτο βήμα για την επίλυση του προβλήματος είναι αυτό να εντοπιστεί και να αναγνωριστεί επιτυχώς. Έπειτα, το ζητούμενο είναι να αποκτήσουμε πρόσβαση στον πυρήνα του προβλήματος για οριστική λύση και να μην αναλωνόμαστε σε προσωρινές λύσεις αντιμετωπίζοντας κάθε φορά τις συνέπειες, με όποια μορφή εκδηλώνονται, δίχως κάποια αναστρεψιμότητα στην κατάσταση.
Μια άλλη κομβικής σημασίας έννοια, είναι αυτή της αντίστασης, όπως προαναφέρθηκε. Οι τάσεις προκαλούν εντάσεις με τη σειρά τους και αυτές ψυχοσυναισθηματικές τριβές, γεγονός που εντείνει την επιθυμία για φυγή. Ζητούμενο είναι να διατηρήσουμε, ή και να ενισχύσουμε, τις αντιστάσεις μας, έτσι θα μειωθούν οι εντάσεις και θα υποχωρήσουν οι τάσεις. Εύλογα προκύπτει η απορία για το πως μπορούν να ενισχυθούν οι αντιστάσεις.
Αυτό είναι κάτι που μπορεί να εξεταστεί λαμβάνοντας υπ' όψιν τον κάθε άνθρωπο κάθε φορά, σε συνάρτηση με την ιδιοσυγκρασία και τον χαρακτήρα του, τη φιλοσοφία ζωής, και άλλα. Κάποιες γενικές πράξεις για την κατεύθυνση αυτήν είναι να ενισχύσουμε την ''στωικότητα'' μας, είναι βασικό να συνειδητοποιήσουμε ότι ορισμένα πράγματα είναι έξω από τον έλεγχο μας και να καταφέρουμε να εστιάζουμε την προσοχή και τις κινήσεις μας για όλα εκείνα στα οποία έχουμε πρόσβαση.
Μια άλλη γενική κίνηση για την ενίσχυση των αντιστάσεων μας είναι η εκμάθηση στρατηγικών πρόληψης και διαχείρισης προβλημάτων, προτού αυτά αποκτήσουν μη διαχειρίσιμο μέγεθος με αποτέλεσμα να θέλουμε να τα αποφύγουμε. Ενώ όλοι αναζητούν την φαινομενικά βέλτιστη λύση, επειδή δε λαμβάνουν υπ' όψιν τον παράγοντα του χρόνου, καταλήγουν με μια προβληματική λύση, καθώς πολλές φορές η βέλτιστη λύση τοπικά (από άποψη χρόνου) δεν είναι ανθεκτική, ενώ μια λύση η οποία είναι ανθεκτική σε βάθος χρόνου, είναι η βέλτιστη ολικά
Όσο και αν ακούγεται παράδοξο ως σχήμα οι τάσεις φυγής εγκλωβίζουν και είναι ένα ζήτημα που απαιτεί προσοχή στη διάγνωση και διαχείριση, λεπτές κινήσεις και ουσιαστικές πράξεις.
Η ουσία είναι να φύγει κανείς, οριστικά, από αυτά που αποφεύγει, λύνοντας τα. Είναι η φυγή δίχως να φύγεις.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου